“… Huê Tình làn điệu giao duyên
Chàng trai thành thị nghe liền muốn qua
Tìm cô Trà Nóc mặn mà
Lo xuồng đến chậm người ta vùng vằng
Cần Thơ đêm vắn tình dài
Em ừ tôi sẽ không quay về nhà…”
(Nhật Nguyễn)
Cồn Sơn đón chúng tôi vào một ngày đầy nắng và gió.
Con đò ngang chở đầy những ánh mắt hân hoan vượt dòng sông Hậu cập bờ cù lao Trà Nóc.
Một màu xanh bất tận. Của hàng tre trải dài theo con đê. Của những bụi chuối già, chuối xiêm. Của những vườn cây ăn trái nào nhãn, nào bưởi, nào vú sữa.
Sải từng bước chân trên con đê quanh co vào làng, cảm nhận sự thanh khiết của miệt vườn Nam Bộ.
Bất giác giật mình hét lên vì tiếng mấy con cá tra khổng lồ quẫy đuôi theo tiếng chân người.
Mấy cái ao to tướng, đầy cá, đầy nắng uốn quanh mấy hàng cau kiểng.
Mùi bùn non, mùi thơm của nhãn, của cái miệt vườn thấm đẫm tình quê.
Buổi trưa, con lạch cạn không còn miếng nước. Mấy chiếc xuồng nằm chỗng chênh. Mấy con cá thòi lòi mắt xanh thò lỏ, nút miếng sình non, nhìn dòng người rảo bước trên đê.
Tiếng gió, tiếng cười nói, tiếng xào xạc. Giữa một buổi trưa đầy nắng trên cù lao Trà Nóc.
Chị Bảy, người Hậu Giang, nụ cười hiền, liến thoắng thuyết trình về cái dự án Du lịch cộng đồng của Cồn Sơn.
Giọng đặc sệt miền Tây, trong chiếc áo bà ba chích eo sếch xi vừa đủ, chỉ kể về nguồn gốc của những cái bánh phu thê theo phong vị Nam Bộ.
Tía chỉ, 81 tuổi, tóc bạc, đẹp lão, đang vừa nói vừa đan cái túi bằng lá dừa nước.
Ổng kể ngày xưa chiến tranh, làm gì có chuyện đi học trưa về ăn cơm. Người dân mới nghĩ ra chuyện đan cái túi để mang cơm theo, phòng khi đạn nổ, còn có cái để ăn dưới hầm tránh đạn.
Má chỉ, nhẹ nhàng rót nước, rồi lại cạnh cái võng đương đan dở, bắt đầu đan và nói. Chất liệu của cái võng là cọng lá chuối. Mà phải lựa chuối chưa trổ, chặt mang về phơi khô, tước bỏ lá, phơi chô khô, chẻ thành từng cọng nhỏ, ngâm cho dẻo, mang ra phơi một lần nữa cho dẻo vừa đủ rồi mới bắt đầu đan. Mất hơn 10 ngày mới xong một cái võng bằng chuối. Ở miền Tây, hết thảy nhà ai cũng đều có cái võng như vậy.
Ánh mắt của chị Bảy, của tía má chị Bảy ánh lên một niềm kiêu hãnh bất tận về mô hình du lịch cộng đồng của Cồn Sơn. Chị Bảy kể, mỗi nhà một món, không ai cạnh tranh ai, nhà ai giỏi về làm bánh, sẽ làm bánh, nhà ai giỏi về lẩu mắm, sẽ mang lẩu mắm đi bán, chung tay tạo nên một trải nghiệm không thể nào quên cho khách đến thăm nhà.
Bước lên con đò ngang về lại bến Cô Bắc, nụ cười của những người dân xứ Cồn Sơn luôn đọng mãi trong tim.
Những cái bánh xèo dòn rụm.
Những chùm nhãn mọng nước.
Những cái bánh tét, bánh chuối thơm nức.
Những cái gật đầu hồn nhiên của mấy đứa trẻ quê, không vòi tiền, không xin kẹo, không nhếch nhác.
Những con sóng lăn tăn của buổi chiều trên dòng sông Hậu.
Những chiếc áo bà ba thấp thoáng, gọi mời cho một lần nữa ghé thăm…
Miệt vườn là thế.
Miền Tây là thế.
Nhẹ nhàng trao nhau một cái thương vào nhau là thế.
Viết cho những thổn thức, yêu thương dành cho cù lao Trà Nóc.
Sài Gòn 28/02/2022
Andy On The Go 