By Andy On The Go

Chén rượu không chỉ là men. Đó là cách mỗi xã hội mở một lối đi cho cảm xúc và kết nối. Từ Tokyo đến Seoul rồi Sài Gòn, tôi nhìn thấy những nhịp điệu khác nhau của sự giải tỏa. Có nơi coi uống là nghi thức, có nơi biến nó thành cuộc thử lửa, có nơi để nó lẫn vào đời sống thường ngày như một nhịp thở. Uống hay không là lựa chọn, nhưng hiểu vì sao người ta uống mới là chìa khóa giúp ta bước vào tâm hồn của một nền văn hóa.

Nhật Bản: Giải tỏa như một nghi thức tinh tế (Nomikai)
Nomikai (飲み会) là khoảng không an toàn sau giờ làm. Cấp trên và cấp dưới ngồi cạnh nhau, bỏ lại sự nghiêm trang của văn phòng để thử một cách trò chuyện khác. Sake hay bia là chất xúc tác để nói điều khó nói trong một xã hội tôn ti. Người trẻ chủ động rót cho người lớn tuổi, xoay ly bằng hai tay, cúi đầu một chút khi chạm chén. Dù ngà say, ai cũng giữ chừng mực, lời nói có chỗ dừng, cảm xúc có bờ đỡ. Nomikai giống một bài tập yoga cho tâm. Bạn được phép xả năng lượng, nhưng vẫn giữ đường trục ở bên trong. Sáng hôm sau, guồng quay có thể trở lại khốc liệt, nhưng nội lực đã được làm mới. Điều tôi học được từ Nomikai là sự tử tế của ranh giới. Tận hưởng cuộc vui, nhưng không lấn qua phần người khác. Và khi đứng dậy ra về, mọi thứ trở lại trật tự, nhẹ nhàng như cách người Nhật gấp một chiếc ô.

Hàn Quốc: Cơn lốc giải tỏa tốc độ cao (Hwesik)
Hwesik (회식) nhanh và mạnh. Bữa nhậu công ty đo tinh thần đồng đội bằng sức uống. “Ép uống” xuất hiện như một phép thử hòa nhập. Soju rót vòng quanh, somaek hòa bia và rượu, bếp nướng xèo xèo, bàn tay không ngừng nâng ly. Văn hóa “tăng hai, tăng ba” biến đêm thành cuộc chạy đường dài. Sau quán thịt nướng có thể là quán nhậu đứng, rồi phòng hát, rồi một bát canh nóng để tỉnh người trước khi bắt taxi về. Ở đó, giải tỏa mang hình thức bùng nổ. Uống nhanh để quên nhanh, cười lớn để lấn át tiếng ồn của áp lực. Hwesik phơi bày mặt trái của một xã hội hiệu suất cao, nơi người ta dễ nhầm lẫn giữa tận tụy và kiệt sức. Tôi tôn trọng nhiệt huyết ấy, nhưng cũng hiểu vì sao nhiều người Hàn đang tìm cách đặt lại quy tắc cho những cuộc nhậu công ty. Kết nối có thể sâu hơn nếu cho người đối diện quyền được từ chối và vẫn được tôn trọng như cũ.

Việt Nam: Bản giao hưởng phóng khoáng của sự kết nối
Ở Việt Nam, chén rượu có mặt trong hầu hết khoảnh khắc đời sống. Làm ăn, bạn bè, gia đình, tiệc vui hay lúc cần giãi bày. Không quá nghi thức như Nhật, cũng không quá quyết liệt như Hàn. Người Việt uống theo cảm hứng. Tiếng “dzô” tạo nên nhịp đồng điệu. Tiếng chạm ly rút ngắn khoảng cách tuổi tác và vị thế. Quán vỉa hè có ghế nhựa thấp, gió chiều thổi qua mâm ốc và dĩa đậu phộng. Bàn tiệc cưới rộn ràng tiếng mời. Một bữa tất niên của nhóm đồng nghiệp có thể khép lại bằng cái bắt tay và một lời hứa hợp tác. Mâm nhậu là nơi chuyện lớn chuyện nhỏ cùng được kể. Từ chính sách và bóng đá cho đến chuyện con đi học lớp mấy. Chính sự phóng khoáng ấy làm nên bản sắc. Cũng vì phóng khoáng, việc lạm dụng có thể xảy ra và kéo theo rủi ro sức khỏe, an toàn giao thông và những buổi sáng không tỉnh táo. Sự tỉnh táo là cần thiết. Khi biết dừng đúng lúc, chén rượu vẫn giữ được linh hồn kết nối mà không làm tổn thương cơ thể và các mối quan hệ.

Rượu là một ngôn ngữ xã hội. Ở Tokyo, người ta nói bằng sự ý tứ. Ở Seoul, người ta nói bằng tốc độ và nhiệt lượng. Ở Sài Gòn, người ta nói bằng thân tình và tiếng cười. Điều quan trọng không phải là bài trừ hay cổ vũ. Quan trọng là hiểu câu chuyện phía sau mỗi chén rượu và giữ cho mình sự cân bằng. Hãy uống nếu muốn để kết nối và giải tỏa. Hãy giữ nhịp thở, giữ ranh giới, và giữ lời hứa với cơ thể. Hành trình sống tỉnh thức cần những niềm vui, nhưng không cần sự quá tay.
Seoul, 10.11.2025