Lược dịch bởi Yoga With Andy

Yoga: The Alpha and the Omega là bộ diễn giảng nhiều tập của Osho trên Yoga Sutra của Patanjali. Trục của bộ sách rất rõ: “Bây giờ là kỷ luật yoga”, “Yoga là sự chấm dứt dao động của tâm”, “Khi đó người chứng kiến an trụ trong chính nó”.
Thay vì nói giáo lý trừu tượng, Osho giải từng sutra bằng ngôn ngữ đời thường, rồi nối sang phần Hỏi Đáp để gỡ các vướng cơ bản như hy vọng, niềm tin, mối quan hệ thầy trò, khoảng cách thân tâm.
Bộ sách đi theo mạch của Yoga Sutra:
Samadhi, cách để tâm lắng và người chứng kiến hiện rõ.
Sadhana, sống kỷ luật hiền lành từ yama, niyama đến asana, pranayama, pratyahara.
Vibhuti, samyama và những biến đổi nội tâm, đồng thời cảnh báo không mắc kẹt ở siddhi.
Kaivalya, tự do nội tại.

Tinh thần chung là thực nghiệm. Không bắt buộc tin điều, không tranh luận hữu thần hay vô thần. Làm đúng thì thấy, như nước đủ nóng sẽ sôi. Đọc bộ này giống như tập ngừng khuấy mặt hồ của mình: ngồi thẳng, thở chậm, nhìn thẳng vào hiện tại. Khi không còn chạy theo một kết quả, sự tĩnh lặng có sẵn bắt đầu có tiếng nói.

Khung tổng thể của bộ sách
Samadhi: Quyển 1 → 3. Dừng dao động của tâm, thấy người chứng kiến.
Sadhana: Quyển 4 → 6. Kỷ luật sống và thực hành từ gốc khổ đến tám chi.
Vibhuti: Quyển 7 → 9. Samyama và các biến đổi nội tâm, cảnh tỉnh dính mắc công năng.
Kaivalya: Quyển 10. Tự do nội tại, trí tuệ tự chiếu soi.

Tóm tắt theo quyển
Quyển 1: Đặt nền cho con đường: không ham muốn, năm biến động của tâm, tri thức đúng sai, thanh lọc, thực hành liên tục, dừng là thấy ngay. Trục chính là abhyasa và vairagya để tâm lắng và nhận ra nguyên nhân khổ.
Quyển 2: Giải nghĩa samadhi và “cửa vào” của nó. Cân bằng nỗ lực toàn phần với buông xuôi, vượt chướng ngại thiền, nuôi thái độ đúng. Kết luận là vòng khép kín: điểm khởi đầu đã nằm trong đích đến.
Quyển 3: Đi sâu vào cơ chế bản ngã và tâm vội vã. Từ ngoại vi về trung tâm, luyện “cái nhìn thuần khiết”, nhận ra ý niệm “không tư tưởng”. Khi sẵn sàng, kinh nghiệm về thầy nội tâm xuất hiện.
Quyển 4: Bóc “hạt giống khổ” và cơ chế đồng nhất hóa. Thực hành pratiprasava quay ngược dòng ấn tượng, đốt quá khứ bằng tỉnh thức. Thấy rõ người thấy không phải cái bị thấy, nên hân hoan trở thành luyện đan.
Quyển 5: Trọng tâm chuyển sang đời sống kỷ luật. Từ tỉnh biết hơn là tích lũy tri thức đến tám chi yoga, đối diện sinh tử, năng lượng nam nữ và trật tự pháp. Tinh thần chủ đạo là bạn vốn có Phật tánh.
Quyển 6: Tinh luyện phân biệt trong mọi thứ, vạch bóng tôn giáo và quyền lực. Nói về thanh lọc, sức mạnh, phá ngu si của tâm, trở về nguồn. Kết luận lớn: vấn đề chỉ là cấu trúc tưởng tượng của tâm.
Quyển 7: Vào vùng samyama. Hỏi đúng câu gần với đời sống, thấy xảo trí của tâm, nuôi hạt giống hiện hữu, chấp nhận nghịch lý không thể đi tới bằng tâm tính toán. Lời mời chạm đáy có và không để can đảm bước qua.
Quyển 8: “Thiên văn nội tâm”. Quán chiếu sinh tử và nghiệp, thực hành chứng kiến, gặp gỡ mặt trời và mặt trăng trong mình, tháo nhân trói buộc. Không còn nơi nào để đi khi thấy rõ bản chất kinh nghiệm.
Quyển 9: Làm chủ năm đại và các công năng, nhận ra lựa chọn mang địa ngục khi xuất phát từ bản ngã. Thấy cú tấn công cuối cùng của cái tôi, rọi câu hỏi về tri thức tối thượng và cô độc tuyệt đối như giải thoát.
Quyển 10: Bỏ chiếc tâm nhân tạo để trở về tâm nguyên sơ. Mọi sự liên thuộc hiển lộ cùng trực giác Đây là nó. Nhân chứng tự chiếu, lòng tin không địa chỉ, kaivalya thành thực tại sống. Tuyên ngôn cuối cùng nghiêng về tình yêu.

Yoga With Andy