Tôi bắt đầu đọc Linh Sơn của Cao Hành Kiện trong một buổi chiều mưa rả rích ở Sài Gòn. Cơn mưa dai dẳng đến mức tôi không còn chắc mình đang sống giữa phố xá hay trôi lạc trong một giấc mơ ướt sũng. Tôi mở sách, và thấy mình đang bước vào một cánh rừng mù sương, không có lối ra.

Không có chương hồi rõ ràng. Không có cốt truyện tuyến tính. Chỉ có 81 chương, như 81 nhát cọ mờ ảo vẽ lên một bức tranh nội tâm khi xanh lục như rừng, khi ẩm ướt như sương, khi hoang hoải như một tiếng vọng không người đáp.

“Tôi muốn lên đường, nhưng chẳng biết đi đâu”

Tôi đọc mà như đang đi. Không phải đi để đến đâu cả, mà đi để không phải đứng lại. Một hành trình gập ghềnh giữa núi rừng Tây Nam Trung Quốc nhưng cũng là một cuộc đi sâu vào bên trong chính mình. Những câu chuyện dân gian, những truyền thuyết, những con người mờ nhòe bước qua trang sách như sương khói, như ký ức cũ. Không ai rõ ràng, không ai ở lại lâu.

“Mi đi, không phải để tìm thấy, mà để được phép tiếp tục đi”

Linh Sơn không dễ đọc. Nó không dẫn dắt, không giảng giải. Nhưng chính sự rời rạc đó lại khiến nó sống động như chính đời sống bên trong ta: những mảnh ghép rời, những câu hỏi bỏ lửng, những ngày không biết mình đang tìm điều gì.

“Tôi thấy tôi đang nói chuyện với chính tôi, và tôi không muốn trả lời.

Có người gọi Linh Sơn là “tiểu thuyết bách khoa”. Có người bảo nó là một “bài thơ bằng văn xuôi”. Với tôi, đó là một cuốn sách không cần được hiểu trọn vẹn mà cần được cảm nhận. Để ta chậm lại. Để ta nhận ra mình đã mỏi đến mức nào. Và rằng tự do, đôi khi chỉ đơn giản là được đi một mình.

“Không có ai ở đây, chỉ có tiếng gió và tiếng chân của tôi trên con đường đất ướt

“Tự do là điều không thể chia sẻ. Nó là một mình”

Cuối cùng, có lẽ tất cả chỉ để dẫn tới đây: 

“Ngọn núi ấy không có trên bản đồ. Người ta gọi nó là Linh Sơn, nhưng không ai biết nó ở đâu.”

Ngọn núi ấy không nằm trên bản đồ. Nhưng ai trong chúng ta rồi cũng có lúc sẽ bước về phía nó âm thầm, không ai tiễn đưa. Không vì muốn đến, mà vì không thể không đi.

Sài Gòn, 14/07/2025